1. Phân biệt tiền điện tử với tiền ảo và tiền phương pháp số
những khái niệm về sàn tiền ảo uy tín nhất việt nam (electronic money/e-money) hiện nay trên toàn cầu thường được hiểu ở phạm vi tương đối rộng. Tỉ dụ, ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) biểu hiện tiền điện tử là trị giá tiền tệ được lưu trữ trên một thiết bị điện tử được sử dụng phổ biến để tiến hành thương lượng thanh toán cho các tổ chức khác không phải là công ty phát hành. Còn ngân hàng trả tiền quốc tế (BIS) khái niệm tiền điện tử là giá trị được lưu trữ hoặc sản phẩm trả trước, trong ấy thông báo về khoản tiền hoặc giá trị khả dụng của quý khách được lưu trữ trên một trang bị điện tử thuộc sở hữu của quý khách. Những định nghĩa này khá phức tạp, có thể gây ra nhầm lẫn về nội hàm của tiền điện tử, khó phân biệt với tiền ảo, tiền kỹ thuật số và thậm chí là cả tiền di động (mobile money).
Xem thêm: sàn giao dịch pi
Trong thực tiễn, tiền điện tử đã được xác định và phân biệt rõ ràng với những loại tiền khác thông qua 4 đặc điểm chính. Trước nhất, tiền điện tử phải là tiền pháp định (legal tender). Theo đấy, tiền điện tử có số đông 3 chức năng của tiền là dự trữ (store value), bàn bạc (medium of exchange) và hạch toán (unit of account). Cùng lúc, tiền điện tử cũng luôn được biểu hiện dưới dạng trị giá của tiền pháp định của một đất nước (thí dụ Việt Nam Đồng, đô la Mỹ, SGD...). Không chỉ thế, tiền điện tử cũng được ngân hàng Trung ương (NHTW) đảm bảo.
Thứ 2, tiền điện tử có thể do ngân hàng phát hành hoặc cũng có thể do tổ chức phi ngân hàng phát hành. Do đó, để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, tất cả các nước luôn có quy định rất chặt chẽ đối với các tổ chức phát hành tiền điện tử. Đối với các nhà băng, NHTW có hệ thống các quy định chặt chẽ về an toàn hoạt động, quản trị rủi ro, tỷ lệ dữ trữ đề nghị, bảo hiểm tiền gửi… Đối với những công ty phi ngân hàng, NHTW có những quy định về cấp phép, về giám sát… và thường ngày phải tiến hành ký quỹ tại hệ thống ngân hàng (tương ứng với số tiền phát hành với một tỷ lệ nhất định).
Thứ ba, tiền điện tử có cơ chế đảm bảo tiền tệ (monetary regimes) của NHTW. Theo ấy, tiền điện tử do những nhà băng phát hành sẽ được đảm bảo bằng tỷ lệ dữ trữ đề nghị tại NHTW, còn tiền điện tử do các đơn vị phi ngân hàng phát hành sẽ được bảo đảm bằng công thức ký quỹ tại hệ thống nhà băng (với một tỷ lệ ký quỹ nhất định). Bình thường, tỷ lệ ký quỹ này sẽ cao hơn nhiều so với tỷ lệ dự trữ đề xuất do những quy định an toàn ứng dụng đối với những doanh nghiệp này thấp hơn đa dạng so với nhà băng. Tỷ lệ ký quỹ tại 1 vài đất nước theo cách tiếp cận thận trọng ở mức 100%. Đây cũng là điểm khác biệt chủ chốt giữa tiền ngân hàng (bank notes) với tiền điện tử (e-money).
Thứ tư, tiền điện tử chỉ được lưu trữ trong những sản phẩm điện tử gồm 2 loại: (i) phần cứng (hard-ware based products) như thẻ chíp, điện thoại thông minh gắn chíp và (ii) dữ liệu dựa trên phần mềm (soft-ware based) như ví điện tử Paypal.
Xem thêm: giá pi
Đối với tiền ảo (virtual currency), ECB khái niệm như sau: “Đồng tiền ảo là một loại tiền kỹ thuật số không chịu sự điều hành, được phát hành bởi những người lớn mạnh phần mềm (developers) thường song song là người kiểm soát hệ thống; được sử dụng và chấp nhận thanh toán giữa những thành viên của một cộng đồng ảo nhất định”. Ví dụ, tiền ảo Pokecoins trong trò chơi Pokemon GO hoặc khoản tiền Facebook được sử dụng cho lăng xê hay các trò chơi trên app Facebook... Theo đó, có thể thấy tiền ảo và tiền điện tử rất khác nhau. Tiền ảo không phải là tiền pháp định nên không gắn với quyền mặc định được chuyển đổi sang tiền pháp định và được NHTW bảo đảm. Các công ty phát hành tiền ảo cũng không chịu sự điều hành, giám sát chặt chẽ của NHTW. Đồng thời, phạm vi hoạt động của tiền ảo thường hơi hẹp chỉ trong phạm một cộng đồng và dùng cho mục đích nhất định (thí dụ, game online). Đề cập cách khác, tiền ảo mang phổ quát đặc điểm của hàng hóa bàn bạc hơn là một đồng tiền. Mặc dù vậy, hiện nay tiền ảo đang từng thao tác phát triển với loại tiền ảo có thể quy đổi (convertible virtual currency) nhưng chỉ gắn bổn phận của đơn vị phát hành mà ko gắn với nghĩa vụ của NHTW và khuôn khổ hoạt động cũng chỉ ở khuôn khổ một cùng đồng như nêu trên.
Còn tiền công nghệ số hay tiền mã hóa (crytocurrency): được cho ra bởi những thuật toán mã hóa phức tạp, được thương lượng, bàn bạc hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay chưa chịu sự điều hành của bất kỳ tư nhân hay doanh nghiệp nào (trừ lúc được NHTW trực tiếp phát hành). Thí dụ tiêu biểu của tiền công nghệ số là Bitcoin, Ethereum... Có thể xác định gốc của tiền mã hóa là tiền ảo nhưng đang tăng trưởng để có rộng rãi đặc điểm của tiền điện tử như khả năng chuyển đổi thành tiền pháp định, khả năng thanh toán, còn khả năng tích tụ giá trị thì ít hơn (do luôn biến động nhiều)... Mặc dù vậy, tiền công nghệ số vẫn còn khoảng cách rất xa để trở thành tiền điện tử với lý do quan trọng nhất là sự xác nhận của NHTW các quốc gia. Lúc NHTW các quốc gia không thừa nhận, đồng tiền công nghệ số sẽ ko được đảm bảo và không có khả năng quy đổi ở phạm vi rộng như tiền điện tử. Hiện nay tiền phương pháp số đang được tăng trưởng theo hướng khai thác các lợi thế, Ưu điểm của phương pháp chuỗi khối - blockchain (như chi phí giao dịch thấp, độ an toàn bảo mật cao, dễ dàng, chóng vánh...) hơn là theo hướng dùng đồng bạc kỹ thuật số như 1 đồng tiền thực thụ.
Một loại tiền khác cũng thường bị hiểu nhầm đó là tiền di động (mobile money), nghĩ rằng tiền di động và tiền điện tử khác nhau. Tuy vậy, theo khái niệm của Hiệp hội thông báo di động toàn cầu (GSMA), Mobile money có thể được hiểu ngắn gọn là tiếp cận dịch vụ vốn đầu tư qua điện thoại di động. khái niệm này rộng và bao hàm đa số ý nghĩa của nhà sản xuất này, nhất là trong khoảng giác độ người dùng. Theo ấy, với thực chất là tiền pháp định, tiền di động có thể hiểu là một dạng thức tiền điện tử do công ty (thường là nhà mạng) cung cấp nhà cung cấp trung gian trả tiền phát hành và định danh khách hàng ưng chuẩn cơ sở dữ liệu thuê bao di động. Dạng thức này chính là ví điện tử trên thuê bao di động, không cần liên kết với tài khoản nhà băng. Đơn vị tài chính quốc tế (IFC) cũng quan niệm rằng, mobile money là một dạng tiền điện tử, trong đấy các đàm phán trả tiền và nguồn vốn được tiến hành trên điện thoại di động, có thể trực tiếp hoặc không trực tiếp gắn với tài khoản nhà băng.
2. Quy định về tiền điện tử tại Việt Nam
Tại Việt Nam, hiện nay vẫn chưa có một văn bản pháp lý nào quy định định nghĩa tiền điện tử. Tuy nhiên, 1 vài văn bản đã quy định các dạng thức của tiền điện tử gồm ví điện tử, thẻ trả trước… như tại Luật nhà băng Nhà nước (2010), Luật những tổ chức tài chính (2010), Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về trả tiền ko dùng tiền mặt và Nghị định số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung 1 vài điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP, Thông tư số 19/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ ngân hàng (được sửa đổi bởi Thông tư số 26/2017/TT-NHNN). Hiện nay, Dự thảo Nghị định quy định về thanh toán ko dùng tiền mặt sửa đổi đã thống nhất đưa ra khái niệm rõ ràng về tiền điện tử:“Tiền điện tử là giá trị tiền tệ lưu trữ trên những dụng cụ điện tử được trả trước bởi khách hàng cho ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, doanh nghiệp phân phối dịch vụ trung gian trả tiền để tiến hành đàm phán trả tiền và được đảm bảo trị giá tương ứng tại ngân hàng, bao gồm: thẻ trả trước, ví điện tử, tiền di động”.
So sánh với các định nghĩa trên toàn cầu, có thể thấy định nghĩa trong dự thảo hơi phù hợp và có phần dễ hiểu, rõ ràng và dễ phân biệt hơn. Quan trọng hơn là việc hợp nhất đưa cả 3 loại hình tiền điện tử vào văn bản pháp lý không những giúp giới hạn rõ ràng phạm vi của tiền điện tử mà còn giúp công việc điều hành được thống nhất về một dắt mối là NHNN, trong khoảng đấy lấp được lỗ hổng trong công việc điều hành đối với mobile money hiện vẫn đang để trống.
cùng lúc, những quy định trong dự thảo liên quan tới tổ chức phi nhà băng cũng giúp phân biệt rõ công ty phát hành tiền điện tử hợp pháp (được cấp phép, giám sát hoạt động) với tổ chức hoạt động ko phép, phạm pháp. Qua đấy, giúp phân biệt rõ giữa tiền điện tử “hợp pháp” với tiền ảo, tiền điện tử “bất hợp pháp”, giúp các cơ quan có thẩm quyền trong ngăn phòng ngừa các hành vi tầy trong lĩnh vực này vốn dĩ diễn biến phức tạp thời gian qua.
Nắm bắt khuynh hướng, cập nhật thông báo về sàn binance có uy tín không tại Việt Nam
