1. Phân biệt tiền điện tử với tiền ảo và tiền phương pháp số
những khái niệm về cách kiếm tiền online (electronic money/e-money) hiện nay trên toàn cầu thường được hiểu ở phạm vi hơi rộng. Tỉ dụ, nhà băng Trung ương Châu Âu (ECB) miêu tả tiền điện tử là giá trị tiền tệ được lưu trữ trên một thiết bị điện tử được dùng phổ biến để tiến hành thương lượng thanh toán cho các đơn vị khác không hề là tổ chức phát hành. Còn ngân hàng thanh toán quốc tế (BIS) khái niệm tiền điện tử là trị giá được lưu trữ hoặc sản phẩm trả trước, trong ấy thông báo về khoản tiền hoặc giá trị khả dụng của khách hàng được lưu trữ trên một trang bị điện tử thuộc sở hữu của quý khách. Những khái niệm này khá phức tạp, có thể gây ra lầm lẫn về nội hàm của tiền điện tử, khó phân biệt với tiền ảo, tiền kỹ thuật số và thậm chí là cả tiền di động (mobile money).
Xem thêm: hướng dẫn sử dụng mt4
Trong thực tiễn, tiền điện tử đã được xác định và phân biệt rõ ràng với những loại tiền khác duyệt 4 đặc điểm chính. Đầu tiên, tiền điện tử phải là tiền pháp định (legal tender). Theo ấy, tiền điện tử có hồ hết 3 chức năng của tiền là dự trữ (store value), đàm đạo (medium of exchange) và hạch toán (unit of account). Đồng thời, tiền điện tử cũng luôn được biểu đạt dưới dạng giá trị của tiền pháp định của một quốc gia (thí dụ Việt Nam Đồng, đô la, SGD...). Không những thế, tiền điện tử cũng được ngân hàng Trung ương (NHTW) bảo đảm.
Thứ hai, tiền điện tử có thể do nhà băng phát hành hoặc cũng có thể do tổ chức phi ngân hàng phát hành. Do vậy nên, để đảm bảo an toàn cho người dùng, tất cả các nước luôn có quy định rất chặt chẽ đối với những doanh nghiệp phát hành tiền điện tử. Đối với những nhà băng, NHTW có hệ thống các quy định chặt chẽ về an toàn hoạt động, quản trị rủi ro, tỷ lệ dữ trữ buộc phải, bảo hiểm tiền gửi… Đối với các công ty phi nhà băng, NHTW có những quy định về cấp phép, về giám sát… và thường ngày phải thực hiện ký quỹ tại hệ thống nhà băng (tương ứng với số tiền phát hành với một tỷ lệ nhất định).
Thứ ba, tiền điện tử có công thức bảo đảm tiền tệ (monetary regimes) của NHTW. Theo đấy, tiền điện tử do các nhà băng phát hành sẽ được bảo đảm bằng tỷ lệ dữ trữ bắt buộc tại NHTW, còn tiền điện tử do những đơn vị phi ngân hàng phát hành sẽ được đảm bảo bằng cơ chế ký quỹ tại hệ thống ngân hàng (với một tỷ lệ ký quỹ nhất định). Thông thường, tỷ lệ ký quỹ này sẽ cao hơn phổ quát so với tỷ lệ dự trữ yêu cầu do những quy định an toàn ứng dụng đối với các công ty này thấp hơn phổ biến so với nhà băng. Tỷ lệ ký quỹ tại một số đất nước theo cách tiếp cận cẩn trọng ở mức 100%. Đây cũng là điểm dị biệt mấu chốt giữa tiền nhà băng (bank notes) với tiền điện tử (e-money).
Thứ tư, tiền điện tử chỉ được lưu trữ trong những sản phẩm điện tử gồm 2 loại: (i) phần cứng (hard-ware based products) như thẻ chíp, điện thoại sáng tạo gắn chíp và (ii) dữ liệu dựa trên phần mềm (soft-ware based) như ví điện tử Paypal.
Xem thêm: đường ma là gì
Đối với tiền ảo (virtual currency), ECB khái niệm như sau: “Đồng tiền ảo là một loại tiền công nghệ số ko chịu sự quản lý, được phát hành bởi những người vững mạnh phần mềm (developers) thường cùng lúc là người kiểm soát hệ thống; được sử dụng và hài lòng thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất quyết”. Thí dụ, tiền ảo Pokecoins trong trò chơi Pokemon GO hoặc khoản tiền Facebook được sử dụng cho PR hay các trò chơi trên app Facebook... Theo ấy, có thể thấy tiền ảo và tiền điện tử rất khác nhau. Tiền ảo ko phải là tiền pháp định nên ko gắn với quyền mặc định được chuyển đổi sang tiền pháp định và được NHTW bảo đảm. Những đơn vị phát hành tiền ảo cũng không chịu sự quản lý, giám sát chặt chẽ của NHTW. Cùng lúc, phạm vi hoạt động của tiền ảo thường khá hẹp chỉ trong phạm một cùng đồng và sử dụng cho mục đích cố định (thí dụ, game online). Nói cách khác, tiền ảo mang phổ quát đặc điểm của hàng hóa bàn luận hơn là một đồng bạc. Mặc dầu vậy, hiện nay tiền ảo đang từng bước phát triển với loại tiền ảo có thể quy đổi (convertible virtual currency) nhưng chỉ gắn nghĩa vụ của đơn vị phát hành mà không gắn với nghĩa vụ của NHTW và phạm vi hoạt động cũng chỉ ở phạm vi một cùng đồng như nêu trên.
Còn tiền phương pháp số hay tiền mã hóa (crytocurrency): được cho ra bởi các thuật toán mã hóa phức tạp, được giao dịch, trao đổi hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay chưa chịu sự điều hành của bất kỳ tư nhân hay công ty nào (trừ khi được NHTW trực tiếp phát hành). Ví dụ điển hình của tiền kỹ thuật số là Bitcoin, Ethereum... Có thân xác định gốc của tiền mã hóa là tiền ảo nhưng đang lớn mạnh để có rộng rãi đặc điểm của tiền điện tử như khả năng chuyển đổi thành tiền pháp định, khả năng trả tiền, còn khả năng tàng trữ trị giá thì ít hơn (do luôn biến động nhiều)... Mặc dù vậy, tiền công nghệ số vẫn còn khoảng cách rất xa để trở nên tiền điện tử với lý do quan yếu nhất là sự xác nhận của NHTW tất cả các nước. Khi NHTW tất cả quốc gia ko thừa nhận, đồng bạc công nghệ số sẽ ko được đảm bảo và không có khả năng quy đổi ở phạm vi rộng như tiền điện tử. Hiện nay tiền công nghệ số đang được vững mạnh theo hướng khai thác các lợi thế, Ưu điểm của phương pháp chuỗi khối - blockchain (như chi phí thương lượng thấp, độ an toàn bảo mật cao, thuận tiện, mau chóng...) hơn là theo hướng dùng đồng tiền kỹ thuật số như 1 đồng tiền thực sự.
Một loại tiền khác cũng thường bị hiểu nhầm ấy là tiền di động (mobile money), nghĩ rằng tiền di động và tiền điện tử không giống nhau. Tuy vậy, theo khái niệm của Hiệp hội thông tin di động thế giới (GSMA), Mobile money có thể được hiểu ngắn gọn là tiếp cận dịch vụ nguồn vốn qua điện thoại di động. khái niệm này rộng và bao hàm hồ hết ý nghĩa của nhà sản xuất này, nhất là từ giác độ người sử dụng. Theo đó, với bản chất là tiền pháp định, tiền di động có thể hiểu là một dạng thức tiền điện tử do công ty (thường là nhà mạng) cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán phát hành và định danh khách hàng duyệt cơ sở dữ liệu thuê bao di động. Dạng thức này chính là ví điện tử trên thuê bao di động, không cần kết liên với account nhà băng. Đơn vị tài chính quốc tế (IFC) cũng nghĩ rằng, mobile money là một dạng tiền điện tử, trong đó các giao dịch trả tiền và tài chính được thực hiện trên điện thoại di động, có thể trực tiếp hoặc ko trực tiếp gắn với account nhà băng.
2. Quy định về tiền điện tử tại Việt Nam
Tại Việt Nam, hiện nay vẫn chưa có một văn bản pháp lý nào quy định định nghĩa tiền điện tử. Tuy thế, 1 số văn bản đã quy định các dạng thức của tiền điện tử gồm ví điện tử, thẻ trả trước… như tại Luật ngân hàng Nhà nước (2010), Luật các tổ chức tín dụng (2010), Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về trả tiền không dùng tiền mặt và Nghị định số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP, Thông tư số 19/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ nhà băng (được sửa đổi bởi Thông tư số 26/2017/TT-NHNN). Hiện nay, Dự thảo Nghị định quy định về trả tiền không dùng tiền mặt sửa đổi đã hợp nhất đưa ra khái niệm rõ ràng về tiền điện tử:“Tiền điện tử là giá trị tiền tệ lưu trữ trên các dụng cụ điện tử được trả trước bởi khách hàng cho ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán để tiến hành thương lượng thanh toán và được bảo đảm trị giá tương ứng tại ngân hàng, bao gồm: thẻ trả trước, ví điện tử, tiền di động”.
So sánh với những định nghĩa trên toàn cầu, có thể thấy định nghĩa trong dự thảo khá phù hợp và có phần dễ hiểu, rõ ràng và dễ phân biệt hơn. Quan yếu hơn là việc thống nhất đưa cả 3 loại hình tiền điện tử vào văn bản pháp lý không chỉ giúp ngừng rõ ràng phạm vi của tiền điện tử mà còn giúp công tác quản lý được thống nhất về một mối manh là NHNN, trong khoảng đấy lấp được lỗ hổng trong công tác điều hành đối với mobile money hiện vẫn đang để trống.
song song, những quy định trong dự thảo can hệ tới tổ chức phi ngân hàng cũng giúp phân biệt rõ đơn vị phát hành tiền điện tử hợp pháp (được cấp phép, giám sát hoạt động) với tổ chức hoạt động ko phép, phạm pháp. Qua ấy, giúp phân biệt rõ giữa tiền điện tử “hợp pháp” với tiền ảo, tiền điện tử “bất hợp pháp”, giúp những cơ quan có thẩm quyền trong ngăn dự phòng các hành vi tội phạm trong lĩnh vực này vốn dĩ diễn biến phức tạp thời gian qua.
Nắm bắt thiên hướng, cập nhật thông tin về mql5 tại Việt Nam
